Filmowy portret Michela de Montaigne (1533-92), francuskiego pisarza, filozofa i humanisty, jednej z najwybitniejszych postaci epoki renesansu. Wielkim dziełem jego życia są „Próby” („Essais”), zbiór filozoficznych przemyśleń i refleksji na temat natury ludzkiej, Boga, szczęścia, bieżącej sytuacji politycznej, wychowania młodzieży, przyjaźni, własnego życia i własnej osoby – słowem, na wszelkie możliwe tematy. Napisane w okresie, gdy Francją wstrząsały krwawe wojny religijne, są świadectwem tolerancji i światłości umysłu ich autora.
Montaigne łączy sceptycyzm z elementami hedonizmu i stoicyzmu. Stawia człowieka w centrum swego zainteresowania; jest piewcą ludzkiego rozumu, indywidualizmu, niezależności i wolności jednostki. Głosi idee tolerancji religijnej, racjonalizmu i relatywizmu etycznego. Jego sceptycyzm to sposób na spokojne życie wśród wojen domowych, które nie pozwalają żyć w spokoju. A spokój to, wedle Montaigne, jeden z głównych warunków szczęścia. Za największe szczęście uznaje to, aby „należeć do siebie” i potrafić „cieszyć się swoim towarzystwem”. Jego rozważania, choć napisane cztery wieki temu, nadal nieodmiennie cieszą czytelników niezależnością i oryginalnością sądów i spostrzeżeń. „Próbom” (czyli „Essais”) przypisać należy jeszcze jedną zasługę – to, że dały początek nowemu gatunkowi literackiemu – esejowi.
Grzegorz Królikiewicz sportretował francuskiego myśliciela z sympatią, szacunkiem i sentymentem. Zrealizowany na zamku Montaigne’a i w otaczających go malowniczych włościach film to nastrojowa opowieść o niezwykłym człowieku lubującym się w zwykłym, szczęśliwym i spokojnym życiu.
Informacje na temat obsady i ekipy Rok produkcji: 1998
Scenariusz i reżyseria i interpretacja: Grzegorz Królikiewicz
Dane techniczne: 29 min.
Bohater filmu dokumentalnego: Michel de Montaigne
Kreacja aktorska: Jerzy Kiszkis
Współpraca reżyserska: Łukasz Królikiewicz, Marcin Wojciechowski
Zdjęcia: Jacek Łechtański, Andrzej Wojciechowski
Opracowanie muzyczne: Marzena Majcher
Dźwięk: Ewa Usielska-Bogusz
Scenografia i kostiumy: Beata Tumkiewicz
Montaż: Marcin Erol
Kierownictwo produkcji: Jacek Królikiewicz
Produkcja: Studio Filmowe „N”